ZADZWOŃ DO NAS - 12 352 25 25

Zapalenie rozcięgna podeszwowego - ostrogi piętowe

Najczęstszą przyczyną bólu pięty jest zapalenie rozcięgna podeszwowego. Rozcięgno podeszwowe, zwane również rozcięgnem piętowym, zbudowane jest z tkanki łącznej włóknistej i jego głównym zadaniem jest bierna stabilizacja łuku podłużnego stopy. Rozcięgno przyczepia się na dolnej części guza kości piętowej, biegnie podeszwą stopy i kończy się na paliczkach bliższych wszystkich palców stopy. Podczas każdego kroku łuk podłużny obniża się, a rozcięgno podeszwowe ulega napięciu, uczestnicząc w amortyzacji obciążeń. Rozcięgno jako część taśmy powięziowej jest odpowiedzialne także za przeniesienie siły ze ścięgna Achillesa na przodostopie w momencie uniesienia pięty i wybicia z palucha.

Prowadzimy leczenie entezopatii rozcięgna podeszwowego (okres przewlekły) -> Terapią falą uderzeniową FSWT

 zapalenie rozcięgna podeszwowego gdzie boli

Zapalenie rozcięgna podeszwowego wywołuje dolegliwości bólowe podeszwowej strony pięty utrudniające swobodny chód. Obecnie uważa się, że widoczne na zdjęciach rentgenowskich ostrogi piętowe nie stanowią pierwotnej przyczyny bólu pięty i ich obecność jest niezależna od zapalenia rozcięgna. Leczenie zapalenia rozcięgna podeszwowego polega głównie na odpoczynku, odpowiednio ukierunkowanej rehabilitacji oraz noszeniu wkładek ortopedycznych odciążających rozcięgno. Zabieg operacyjny jest ostatecznością i wykonuje się go w przypadku braku powodzenia leczenia zachowawczego.

Umów wizytę teraz - do lekarza specjalizującego się w leczeniu zapalenia rozcięgna podeszwowego w naszym szpitalu

lek. med. Grzegorz Jarosławski - spec. ortopeda


Grzegorz Jarosławski, ortopeda, Kraków

dr hab. n. med. Henryk Liszka - spec. ortopeda


dr hab. n. med. Henryk Liszka - spec. ortopeda, Kraków

lek. med. Marcin Janeczek - spec. ortopeda


lek. med. Marcin Janeczek ortopeda Kraków

lek.med. Konrad Kwolek - spec. ortopeda


lek.med. Konrad Kwolek - spec. ortopeda, Kraków

 

Jak dochodzi do zapalenia rozcięgna podeszwowego?

Przyczyną zapalenia rozcięgna podeszwowego jest przeciążenie bliższego przyczepu rozcięgna podeszwowego przy guzie kości piętowej. Dochodzi do mikropęknięć i wtórnej degeneracji struktury rozcięgna. Określenie „zapalenie rozcięgna podeszwowego” sugeruje zapalne tło schorzenia, jednak ostatnie badania pokazują, że istotą problemu jest zwyrodnienie i martwica włókien kolagenowych rozcięgna. Zwiększone ryzyko schorzenia występuje u osób z nadwagą, pracowników spędzających większość dnia w pozycji stojącej oraz u biegaczy trenujących na twardym podłożu. „Stan zapalny” rozcięgna często współistnieje z nadmiernym napięciem mięśnia trójgłowego łydki i mięśni kulszowo-goleniowych tworzących jedną ciągłość mięśniowo-powięziową. U osób ze stopą płasko-koślawą dochodzi do nierównomiernego rozkładu napięcia w obrębie rozcięgna z przeciążeniem jego pasma przyśrodkowego, co również predysponuje do rozwoju schorzenia.

Czy ostrogi piętowe są odpowiedzialne za ból pięty?

Ostroga piętowa to charakterystyczna wyrośl kostna u podstawy guza piętowego, którą często obserwuje się na zdjęciach rentgenowskich w projekcji bocznej. Pacjenci błędnie przypisują ostrodze piętowej główną rolę struktury wywołującej dolegliwości bólowe w przebiegu zapalenia rozcięgna podeszwowego. Ostroga piętowa powstaje w miejscu przyczepu bliższego mięśnia zginacza krótkiego palców obok przyczepu rozcięgna podeszwowego na guzie piętowym i stanowi zmianę zwyrodnieniowo-wytwórczą. Dokładny wpływ ostrogi na „stan zapalny” rozcięgna nie został dotąd ostatecznie wyjaśniony. Większość ortopedów jest zdania, że obecność ostrogi piętowej nie jest bezpośrednio związana z bólem typowym dla zapalenia rozcięgna podeszwowego. Nie u wszystkich pacjentów z zapaleniem rozcięgna uwidoczniono ostrogę piętową, a ponadto ostroga piętowa występuje także u osób nie skarżących się na ból pięty. W związku z powyższym leczenie ostrogi piętowej nakierowane na jej usunięcie może być nieskuteczne.

Diagnostyka zapalenia rozcięgna podeszwowego

Objawy zapalenia rozcięgna podeszwowego obejmują ból stopy od dolno-przyśrodkowej strony pięty, który jest najsilniejszy w godzinach porannych przy stawianiu pierwszych kroków po wstaniu z łóżka. Stopy wydają się być sztywne i bolesne, dopiero po „rozchodzeniu” lub rozmasowaniu stóp pacjent jest w stanie chodzić bardziej swobodnie. Podczas odpoczynku (gdy stopy nie są obciążone ciężarem ciała) wzrasta napięcie mięśnia trójgłowego łydki i rozcięgna. Gdy stopa zostanie nagle obciążona bez wcześniejszego rozluźnienia tych struktur dochodzi do wyzwolenia dolegliwości bólowych.

Diagnostyka opiera się głównie na wywiadzie i badaniu klinicznym. Obserwuje się tkliwość palpacyjną rozcięgna przy jego przyczepie do kości piętowej. Badanie USG pozwala na ocenę przebiegu włókienek rozcięgna i wielkości jego obrzęku. Obustronne zapalenie rozcięgna podeszwowego jest wskazaniem do przeprowadzenia diagnostyki pod kątem chorób układowych, np. reumatoidalnego zapalenia stawów, zespołu Reitera, zesztywniającego zapalenia stawów kręgosłupa (ZZSK), układowego tocznia rumieniowatego. Dotyczy to szczególnie mężczyzn między 15 a 35 rokiem życia.

Warto pamiętać, że istnieje wiele przyczyn bólu pięty. Zapalenie rozcięgna należy odróżnić od stanów takich jak:

  • Atrofia poduszki tłuszczowej pięty – jest to mechaniczne zniszczenie podściółki tłuszczowej znajdującej się pod piętą, powoduje to upośledzenie naturalnej amortyzacji i powstawanie urazów przeciążeniowych tkanek miękkich, a nawet zapalenia okostnej kości piętowej,
  • Złamanie kości piętowej – złamanie pourazowe występuje najczęściej wskutek zeskoku na pięty z wysokości.
  • Zespół kanału stępu – ucisk nerwu piszczelowego tylnego lub jego odgałęzień. 

Leczenie stanu zapalnego rozcięgna

Większość pacjentów zadaje pytanie „jak leczyć ostrogi piętowe?”. Warto zaznaczyć, że tworząca się ostroga piętowa nie stanowi pierwotnej przyczyny zapalenia rozcięgna. Leczenie powinno skupiać się na poprawie struktury rozcięgna, a nie na rozbijaniu lub usuwaniu kostnej ostrogi guza piętowego.

Leczenie zachowawcze

Leczenie zapalenia rozcięgna podeszwowego jest procesem długotrwałym – objawy o zmiennym nasileniu nieraz utrzymują się przez kilka miesięcy. Podstawą leczenia jest eliminacja czynnika, który prowadzi do przeciążenia rozcięgna. W okresie ostrym wskazany jest odpoczynek, tj. unikanie długotrwałej pozycji stojącej, a w przypadku biegaczy tymczasowe zastąpienie biegania inną formą aktywności, np. pływaniem lub jazdą na rowerze. Warto przeanalizować obuwie biegowe pod kątem jego zużycia oraz dopasowania do rodzaju stopy (buty dla stóp nadmiernie pronujących, neutralnych lub supinujących). W razie silnego bólu pięty zaleca się stosowanie leków przeciwzapalnych oraz umieszczenie w butach podkładek unoszących piętę na ok. 2 cm. Na noc zaleca się stosowanie ortezy utrzymującej stopę w zgięciu grzbietowym, co zapobiega nagłym zmianom napięcia rozcięgna podeszwowego. W przypadku stwierdzonej deformacji płasko-koślawej stopy należy zaopatrzyć się w specjalne wkładki korygujące wadę i odciążające rozcięgno podeszwowe.

Z uwagi na towarzyszące zwiększone napięcie taśmy tylnej (taśmy mięśniowo-powięziowej) bardzo pomocna jest rehabilitacja obejmująca terapię manualną rozcięgna i mięśni grupy tylnej podudzia oraz uda. Obowiązkowym punktem rehabilitacji są ćwiczenia rozciągające rozcięgno podeszwowe oraz mięsień trójgłowy łydki. Początkowo ćwiczenia są wykonywane pod okiem fizjoterapeuty, a następnie powinny być regularnie kontynuowane przez pacjenta w domu.

Terapia falą uderzeniową (Extracorporeal Shock Wave Therapy – ESWT) stanowi nowoczesną metodę leczenia przewlekłego przeciążenia rozcięgna podeszwowego. Terapia wykorzystuje działanie gwałtownego wzrostu ciśnienia ze stopniowym spadkiem i z opóźnioną fazą nieznacznie ujemnego ciśnienia. Impuls ciśnieniowy przekazywany jest do tkanek poprzez aplikator przyłożony w okolicę przyczepu rozcięgna piętowego. Terapia falą uderzeniową prowadzi do rozpuszczenia zwapnień, tworzenia nowych naczyń krwionośnych (stymulacji angiogenezy), poprawy miejscowego metabolizmu oraz pobudzeniu procesów naprawczych tkanek. Struktura rozcięgna ulega ponownej przebudowie, dzięki czemu staje się ono bardziej odporne na obciążenia.

Nowoczesną formą leczenia są zabiegi z zakresu medycyny regeneracyjnej. Jeżeli chcesz przeczytać więcej o tym w jaki sposób leczymy to w naszym szpitalu kliknij tutaj..

W przypadku silnych nieustępujących dolegliwości można rozważyć podanie blokady sterydowej polegające na ostrzyknięciu rozcięgna lekiem o silnych właściwościach przeciwzapalnych i przeciwbólowych. Nie zaleca się jednak zbyt częstego powtarzania tej procedury, ponieważ może to prowadzić do miejscowej martwicy tkanek. Rzadkim, ale realnym powikłaniem blokady jest całkowite zerwanie rozcięgna podeszwowego.

Na zdjęciu poniżej widzimy jedno z możliwych powikłań nieprawidłowo podanego sterydu w tkanki miękkie pięty:

leczenie ostrogi pietowej powiklanie sterydu

Leczenie operacyjne

Jeśli pomimo wielomiesięcznych prób leczenia zachowawczego dolegliwości bólowe nie ustępują, chirurdzy przeprowadzają zabieg częściowego przecięcia rozcięgna celem jego odbarczenia (zmniejszenia napięcia). Zabieg ten może być wykonywany z małego nacięcia skóry od przyśrodkowej strony piety lub mniej inwazyjną techniką endoskopową. Znaczenie wycięcia ostrogi piętowej dla zniesienia bólu pięty pozostaje niewyjaśnione, dlatego obecnie nie wykonuje tego rodzaju zabiegu.

Najczęściej zadawane pytania o zapalenie rozcięgna podeszwowego:

Jak leczyć ostrogi piętowe?

Obecnie uważa się, że widoczne na zdjęciach rentgenowskich ostrogi piętowe nie stanowią pierwotnej przyczyny bólu pięty. Dolegliwości bólowe pięty są najczęściej wywołane przez zapalenie rozcięgna podeszwowego w miejscu jego przyczepu do kości piętowej. Leczenie powinno skupiać się na uzyskaniu przebudowy struktury rozcięgna, a nie na rozbijaniu lub usuwaniu kostnej ostrogi kości piętowej. W większości przypadków wystarczające jest leczenie zachowawcze, które obejmuje regularne ćwiczenia rozciągające rozcięgno podeszwowe i mięsień trójgłowy łydki, noszenie wkładek ortopedycznych oraz terapię falą uderzeniową. Nowoczesną formą terapii są zabiegi z zakresu medycyny regeneracyjnej. Jeżeli chcesz przeczytać więcej o tym w jaki sposób leczymy to w naszym szpitalu kliknij tutaj. Leczenie operacyjne jest ostatecznością i polega na częściowym przecięciu rozcięgna (fasciotomii).

Jakie są objawy zapalenia rozcięgna podeszwowego?

Typowym objawem zapalenia rozcięgna podeszwowego jest ból dolno-przyśrodkowej okolicy pięty, który jest najsilniejszy w godzinach porannych, zwłaszcza podczas stawiania pierwszych kroków po wstaniu z łóżka. Stopy wydają się być sztywne i bolesne, dopiero po „rozchodzeniu” lub rozmasowaniu stóp dolegliwości pięty nieco maleją. Obserwuje się również tkliwość palpacyjną w dole pięty oraz często zwiększone napięcie mięśni łydki.

Jak zapobiegać bólom pięty z powodu zapalenia rozcięgna podeszwowego?

Profilaktyka zapalenia rozcięgna podeszwowego polega na ograniczeniu czynników prowadzących do przykurczu i przeciążenia rozcięgna. Postępowanie obejmuje regularne rozciąganie rozcięgna i mięśnia trójgłowego łydki, automasaż podeszwowej części stopy, redukcję masy ciała, noszenie wkładek korygujących ewentualną koślawość stóp oraz dobór wygodnego obuwia. Powyższe zabiegi pozwalają na zmniejszenie ryzyka nawrotu schorzenia.

Kontakt

Dworska 1B, 30-314 Kraków
rejestracja@dworska.pl

Godziny otwarcia

Poniedziałek:
7:30 - 20:30
Wtorek:
7:30 - 20:30
Środa:
7:30 - 20:30
Czwartek:
7:30 - 20:30
Piątek:
7:30 - 20:30
Sobota:
7:30 - 14:00
Niedziela:
nieczynne
lokalizacja parkingu

Parking koło Nowej Ortopedii - wjazd od ulicy Bułhaka