Palec butonierkowaty to zniekształcenie palca ręki polegające na ustawieniu zgięciowym w stawie międzypaliczkowym bliższym oraz ustawieniu przeprostnym w stawie międzypaliczkowym dalszym. Jest to nie tylko problem kosmetyczny, ale również funkcjonalny - deformacja może utrudnić chwytanie i precyzyjne manipulowanie przedmiotami z powodu bólu przeciążeniowego w obrębie ścięgien oraz stawów palca ręki.
Operacja palca butonierkowatego w Krakowie - umów wizytę u ortopedy
Wybierz lekarza i umów wizytę przez www lub ZADZWOŃ: 12 352 25 25.
Jak wygląda palec butonierkowaty?
W wyniku deformacji palca ręki typu butonierka, staw międzypaliczkowy bliższy (PIP, proximal interphalangeal joint) ustawia się w zgięciu, natomiast staw międzypaliczkowy dalszy (DIP, distal interphalangeal joint) – w przeproście.
Jak powstaje palec butonierkowaty - przyczyny
Deformacja palca butonierkowatego wynika z uszkodzenia i niewydolności centralnego pasma ścięgna mięśnia prostującego palec przyczepiającego się do nasady bliższej paliczka środkowego (jest to jedna z odnóg mięśnia prostownika palców ręki). Zachowane pasma boczne kończące się na paliczku dystalnym powodują przeprost w stawie DIP oraz zgięcie w PIP.
Uszkodzenie ścięgien mięśnia prostownika palców często występuje w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów. Ponadto, do rozdarcia ścięgna może doprowadzić bezpośredni uraz palca (np. w wyniku mocnego uderzenia pięścią w twardy przedmiot).
Jeżeli uraz nie zostanie szybko zaopatrzony, deformacja może postępować, a następnie stopniowo ulec utrwaleniu.
Objawy rozwoju deformacji palca typu butonierka
- trudności z pełnym wyprostowaniem palca w stawie międzypaliczkowym bliższym (PIP), np. patrząc na rękę ułożoną stroną dłoniową na stole staw ten pozostanie zgięty i "uniesiony" nad podłoże,
- możliwy ból i opuchlizna palca, najczęściej po stronie grzbietowej - wynikająca z uszkodzenia ścięgna prostownika palca lub oderwania kości w miejscu przyczepu tego ścięgna.
Diagnostyka
W przypadku kontuzji dłoni lub w razie trudności w poruszaniu palcem wskazana jest pilna konsultacja ortopedyczna. Lekarz poprosi cię o wyprostowanie bolesnego palca oraz o zagięcie opuszki tego palca w dół. Aby wykluczyć złamanie paliczka, w tym złamanie awulsyjne (oderwanie ścięgna od przyczepu wraz z elementem kostnym), konieczne może się okazać wykonanie zdjęcia RTG ręki. Ze względu na powierzchowne położenie ścięgna palca, możliwe jest także potwierdzenie tego urazu w badaniu USG palca na miejscu w gabinecie.
Na czym polega operacja palca butonierkowatego ręki?
Operację wykonuje się w przypadku ciężkich uszkodzeń ścięgna, a także w razie braku powodzenia leczenia zachowawczego, gdy noszenie ortezy stabilizującej palec okazało się nieskuteczne i deformacja nawraca. Czasami zaniedbanie kontuzji palca może doprowadzić do stanu, w którym ścięgno prostownika samoczynnie goi się w wydłużeniu, ale nadal pozostaje niewydolne i nie może skutecznie prostować palca w stawie międzypaliczkowym bliższym. Ostatnią grupą pacjentów ze wskazaniem do operacji są chorzy na reumatoidalne zapalenie stawów (RZS).
Wyboru metody operacyjnej dokonuje ortopeda kwalifikujący do zabiegu.
Deformacje korektywne
Korektywne zniekształcenia palców ręki typu „butonierka” mogą być leczone operacyjnie w postaci reinsercji i transferu ścięgien mięśni. Wpływa to na kierunek sił działania ścięgien na stawy palców i pozwala ograniczyć stopień deformacji.
Możliwe procedury chirurgiczne:
- reinsercja uszkodzonego ścięgna w odpowiednim napięciu z przytwierdzeniem go do kości za pomocą miniaturowej kotwicy,
- przełożenie grzbietowych pasm pobocznych, doszywając je do pasma centralnego ścięgna prostownika.
Oglądnij film z zabiegu operacyjnego palca butonierkowatego na naszym kanale Youtube:
Deformacje niekorektywne
Utrwalone zniekształcenia typu butonierka oraz deformacje kostno-stawowe w przebiegu RZS wymagają przeprowadzenia zabiegu artrodezy (usztywnienia stawu). Zniszczona procesem zapalnym chrząstka stawu międzypaliczkowego jest usuwana, po czym paliczki palca zostają ze sobą złączone i ustabilizowane implantem (np. płytką kompresyjną ze śrubami).
Rekonwalescencja po zabiegu
Po zabiegu polegającym na naprawie i transferze ścięgien zakładana jest specjalna szyna stabilizująca palec. Jest ona utrzymywana przez okres około 4-6 tygodni. Orteza może być zdejmowana na czas rehabilitacji, która uwzględnia masaż blizny, terapię manualną oraz ćwiczenia izometryczne. Po wygojeniu ścięgna wdrażane są ćwiczenia zakresu ruchomości palca oraz trening siły chwytu.
W przypadku przeprowadzenia artrodezy konieczne jest wygojenie kości, co trwa około 6 tygodni. Po zabiegu palec jest skorygowany i wyprostowany, ale nie można nim swobodnie poruszać w miejscu zastosowanego usztywnienia (w stawach PIP i DIP). Najczęściej artrodeza jest jedną z wielu procedur korekcyjnych wykonywanych w obrębie ręki reumatoidalnej - przeczytaj artykuł: Operacje ręki w RZS.
Proces rehabilitacji po operacji palca może być realizowany ambulatoryjnie w naszym szpitalu - poznaj nasz zespół fizjoterapeutów.
Operacyjna korekcja palca butonierkowatego w Krakowie - umów wizytę u ortopedy
Wybierz lekarza i umów wizytę przez www lub ZADZWOŃ: 12 352 25 25.
