ZADZWOŃ DO NAS - 12 352 25 25

Czym jest skolioza?

Skolioza jest to trójpłaszczyznowe skrzywienie kręgosłupa. W zależności od przyczyny rozróżniamy skoliozy wrodzone (związane z wadami kręgów), nerwowo-mięśniowe (występujące u pacjentów z ciężkimi wadami neurologicznymi, jak mózgowe porażenie dziecięce czy przepukliny oponowo-rdzeniowe), syndromiczne (na przykład w zespole Marfana) i idiopatyczne (skrzywienie występujące u skąd inąd zdrowych pacjentów, którego przyczyna nie jest poznana).

 

Umów wizytę teraz - do lekarza specjalizującego się w leczeniu skoliozy w naszym szpitalu

lek.med. Szymon Oleksik - spec. ortopeda dziecięcy


lek.med. Szymon Oleksik - spec. ortopeda, ortopeda dziecięcy

 

Jakie są przyczyny skoliozy?

Skolioza idiopatyczna, jak wynika z samej nazwy, nie ma jednoznacznie opisanej przyczyny. Na pewno znaczenie ma czynnik genetyczny, jednak nie jest szczegółowo opisany, wiemy jedynie, że istnieje rodzinna predyspozycja do rozwoju skoliozy.

Czynniki środowiskowe nie mają znaczenia – nie można wygenerować prawdziwej skoliozy poprzez złe nawyki czy noszenie ciężkiego plecaka do szkoły, ale też nie da się jej zapobiec nawet najbardziej higienicznym trybem życia. Jeśli kręgosłup ma "zaprogramowane" krzywienie się, to będzie się krzywił.

W zależności od wieku kiedy pojawiają się pierwsze wyraźne objawy skoliozy możemy rozróżnić skoliozy wczesnodziecięce (już u kilkuletnich dzieci), dziecięce i dorastających (w tym wypadku wyraźne objawy pojawiają się w okresie skoku wzrostowego). Rozwój skoliozy idiopatycznej to proces dynamiczny, tempo narastania deformacji nazywamy progresją. To bardzo istotny czynnik w ocenie całego procesu chorobowego i kwalifikacji do leczenia.

Rodzaje skoliozy, ich klasyfikacja i proponowane leczenie

Skoliozy można też klasyfikować ze względu na morfologię (kształt) skrzywienia. Obecnie powszechnie stosuje się klasyfikację Lenkego, która wnosi wiele informacji o morfologii skoliozy i daje pewne wytyczne do leczenia operacyjnego. Wskazania do leczenia zależą jednak przede wszystkim od stopnia skrzwienia i wspomnianej już progresji. Przyjmuje się, że skoliozę rozpoznajemy kiedy skrzywienie boczne przekracza 10 stopni wg Cobba, a deformacja kręgosłupa jest trójpłaszczyznowa. Poniżej tej wartości niektórzy rozpoznają skoliozy nisko-stopniowe, postawy skoliotyczne, lecz nie przekłada się to na rozsądne wskazania do leczenia. Pacjentów z takim stopniem skrzywienia zwykle obserwujemy, kontrolując co 6 miesięcy lub rok. Niektórzy proponują leczenie rehabilitacyjne, jednak nie ma danych jednoznacznie potwierdzających skuteczność rehabilitacji w zapobieganiu progresji skoliozy. Gdy skolioza progresuje i przekracza 20 - 25 stopni Cobba, zaczynają się wskazania do leczenia gorsetowego. Stosuje gorsety sztywne, wykonane z tworzyw sztucznych – typu Cheneau, Boston lub Milwaukee. Tak zwane gorsety dynamiczne raczej nie powinny być stosowane, nie ma bowiem obiektywnych danych potwierdzających ich skuteczność. W leczeniu gorsetowym oczywiście oprócz prawidłowego wykonania samego gorsetu, kluczowe znaczenie ma współpraca pacjenta. Gorset musi być noszony około 20 godzin na dobę, a leczenie trwa często kilka lat, do czasu osiągnięcia dojrzałości szkieletowej. W okresie leczenia gorsetowego nie należy rezygnować z aktywności fizycznej wręcz wskazane są regularne treningi sportowe, prowadzi się też rehabilitację jako leczenie wspomagające. Skuteczność leczenia gorsetowego ocenia się głównie na podstawie danych z badania radiologicznego. Jeśli skolioza nie progresuje leczenie gorsetowe uznajemy za skuteczne.

Kiedy kąt skrzywienia przekracza 40 – 50 stopni spełnione są kryteria kwalifikacji do leczenia operacyjnego. Sam dobór metody operacyjnej zależy przede wszystkim od wieku i wagi pacjenta. U dzieci z dużym potencjałem wzrostu stosujemy tak zwane instrumenrium rosnące, czyli takie, które zapewnia zadowalającą korekcję skrzywienia przy zachowaniu możliwości wzrostu.

U najmłodszych dzieci, kilkuletnich, ważących poniżej 20 – 25 kg stosujemy instrumentarium składające się z osadzonych na śrubach lub hakach czterech prętów, które okresowo rozsuwa się. Niewątpliwym mankamentem metody jest konieczność znieczulenia pacjenta każdorazowo do zabiegu wydłużania. Nowatorskim rozwiązaniem w tym zakresie są obecne na rynku od kilku lat pręty magnetyczne, czyli wyposażone w napędzany eletkromagnesem silnik, powodujący wydłużanie pręta. W założeniu metoda ta zwalnia z konieczności cyklicznego znieczulania, minusem jest jednak brak możliwości znaczniejszego domodelowania pręta, a ilość powikłań o charakterze obluzowania materiału jest porównywalna.

U nieco starszych i większych dzieci zastosowanie ma dość powszechnie instrumentarium samorosnące, czyli takie, które umożliwia wzrost bez konieczności wydłużania przy wykorzystaniu możliwości "ślizgania" się po pręcie a bazą są śruby transpedikularne. Można to nazwać wzrostem prowadzonym. Metoda ta stosowana jest w Polsce w kilku ośrodkach od 10 lat. Procedura, przy braku powikłań, zapewnia dłuższy czas spokoju w okresie wzrostu, jednak wymaga najczęściej zabiegu kończącego, czyli ostatecznej stabilizacji "na sztywno" ze sprowokowaniem zrostu kostnego, czyli tzw. spondylodezą. Wówczas można jeszcze poprawić korekcję.

Krótko o leczeniu operacyjnym

U pacjentów zakwalifikowanych do leczenia operacyjnego pod koniec, lub po zakończeniu okresu wzrostu stosuje się metodę jednoczasowej korekcji skrzywienia ze stabilizacją kręgosłupa i spondylodezą. Podobnie jak w większości procedur bazą do stabilizacji kręgosłupa są śruby traspedikularne – dość masywne i długie śruby wprowadzane do kręgów od tyłu, przez nasady łuków kręgowych, do trzonów kręgowych. Tworzą one bardzo solidną konstrukcję, ale też dają możliwość manewrów korekcyjnych, jak korekcja skrzywienia czy derotacja kręgów – czyli korekcji deformacji trójpłaszczyznowej.

Zabieg operacyjny korekcji skoliozy to poważna procedura ortopedyczna, jeden z najobszerniejszych zabiegów planowych. Wymaga bardzo starannego prowadzenia anestezjologicznego, sama operacja trwa 3 – 5 godzin, wymaga zabezpieczenia w krew, choć zdarzają się zabiegi, które udaje się wykonać bez konieczności przetoczenia. Obecnie dla poprawy bezpieczeństwa rutynowo stosuje się obserwację czynności układu nerwowego podczas całego zabiegu chirurgicznego (tzw. Neuro-monitoring). Po operacji pacjenci pionizowani są zwykle w 2 – 3 dobie, po tygodniu wychodzą do domu. Dalsze usprawnianie ma już przebieg bardziej indywidualny, ostatecznie uważa się, że na powrót do pełnej aktywności (w tym sportowej) można zezwolić pacjentom po okresie wystarczającym za uzyskanie zrostu kostnego, czyli 6 - 12 miesiącach.

Jeżeli chcesz zobaczyć jakie sa możliwosci leczenia operacyjnego skoliozy kliknij w link poniżej:
- SKOLIOZY WCZESNODZIECIĘCE
- SKOLIOZY DZIECIĘCE
- SKOLIOZY IDIOPATYCZNE DORASTAJĄCYCH

Autor: lek. Med. Szymon Oleksik spec. ortopedii

Prawidłowa budowa kręgosłupa człowieka

Prawidłowy kręgosłup człowieka jest prosty wyłącznie w płaszczyźnie czołowej, czyli patrząc z przodu lub z tyłu. W projekcji bocznej natomiast wyraźnie zarysowane krzywizny. Wygięcie kręgosłupa do przodu (szczyt łuku skierowany do przodu) nazywa się lordozą, wygięcie do tyłu (szczyt łuku skierowany do tyłu) to kyfoza. Wyróżniamy lordozę szyjną, kyfozę piersiową, lordozę lędźwiową i kyfozę krzyżową. Taka budowa kręgosłupa to ewolucyjne przystosowanie do poruszania się w pozycji wyprostowanej, na dwóch nogach. Kręgosłup spełnia dzięki temu rolę amortyzatora.

U większości populacji wartości kątowe lordozy czy kyfozy mieszczą się w tak zwanych zakresach fizjologicznych, przy czym najważniejsze jest równoważenie się poszczególnych krzywizn, ponieważ zapewnia to prawidłowy balans (zachowanie równowagi, przy możliwie najmniejszym wydatkowaniu energii).

 Najczęściej spotykanym zaburzeniem osi kręgosłupa jest, wynikające najpewniej z trybu życia, spłycenie lordozy szyjnej i, wynikające z zaburzeń strukturalnych kręgosłupa, pogłębienie kyfozy piersiowej.

Umów wizytę teraz - do lekarza specjalizującego się w leczeniu kyfozy w naszym szpitalu

 



lek.med. Szymon Oleksik - spec. ortopeda dziecięcy



lek.med. Szymon Oleksik - spec. ortopeda, ortopeda dziecięcy


 

 

Czym jest hyperkyfoza piersiowa?


Fizjologicznie kyfoza piersiowa wynosi 20 – 40 stopni i jest to wartość dość stabilna, ze względu na znaczną sztywność odcinka piersiowego kręgosłupa, wynikającą z obecności żeber i mostka (klatka piersiowa) oraz ukształtowania samych kręgów i stawów międzykręgowych. Zmiany kątowe kyfozy piersiowej wynikają najczęściej ze zmian w morfologii (budowie) kręgów. Najczęściej jest to pogłębienie kyfozy (zwiększenie jej wartości kątowej), bo tak działają wektory sił na poszczególne kręgi piersiowe. Zaburzenie struktury kostnej kręgów jest podstawową przyczyną zmiany ich kształtu – sklinowacenia. Może być wynikiem urazu (złamanie kompresyjne), osteoporozy, czy osteochondrozy. Dwie ostatnie przyczyny, to ogólnie mówiąc zaburzenia o charakterze metabolicznym. Osteochondroza kręgosłupa jest charakterystyczna dla wieku rozwojowego, osteoporoza zaś dla wieku podeszłego, choć może wystąpić także wcześniej.Skupiając się na młodzieńczej osteochondrozie kręgosłupa (choroba Scheurmanna) można opisać ją jako narastające w okresie wzrostu wygięcie kręgosłupa ku tyłowi, wynikające z zaburzenia struktury kostnej kręgów z ich następowym sklinowaceniem. Dotatkowo w obrazie radiologicznym poza powiększającym się kątem kyfozy, opisywane są tzw. guzki Schmorla, czyli okrągłe lub owalne odkształcenia blaszek granicznych kręgów, będące z kolei wynikiem modelowania miękkiej kości przez elastyczne jądra miażdżyste tarcz międzykręgowych. Dość często w tym okresie występują dolegliwości bólowe kręgosłupa.Do pewnego stopnia pogłębienie kyfozy nie stanowi zagrożenia dla zdrowia i wydolności pacjenta, pozostaje jedynie defektem kosmetycznym. Tak jest zwykle przy kyfozie w przedziale 40 – 60 stopni. Powyżej 60 stopni kyfoza może stać się już uciążliwa. Kompesacyjnie pogłębia się lordoza lędźwiowa (balans), pojawiają się przeciążeniowe dolegliwości bólowe, zmienia się kształt klatki piersiowej. Zaburzenie osi kręgosłupa i nieprawidłowe obciążenia z czasem prowadzą też do zmian zwyrodnieniowych.

Rozpoznanie


Hyperkyfozę rozpoznaje się przede wszystkim na podstawie badania fizykalnego i zdjęć RTG. W RTG, szczególnie posturalnym, tzw telemetrycznym, czyli obejmującym cały kręgosłup, obserwujemy zaburzenia kątowe, a także kompensację w innych odcinkach. Ocenia się też progresję skrzywienia w okresowo wykonywanych zdjęciach kontrolnych.Dodatkowo można wykonać tomografię komputerową – pomocną w ocenie morfologii kręgów i przedoperacyjnym planowaniu osadzenia śrub i ewentualnych osteotomii korekcyjnych.
Rezonans magnetyczny wykonuje się rzadziej, służy ocenie struktur wewnątrz kanału kręgowego.

Jak leczy się hyperkyfozę?


Wskazaniem do leczenia operacyjnego hyperkyfozy jest 60 - 65 stopni zagięcia kątowego mierzonego metodą Cobba, i dolegliwości bólowe. I na tym można by zakończyć rozważania o wskazaniach do leczenia, ponieważ nie ma innych sposobów leczenia stosowanych powszechnie i skutecznie. Tu należy zaznaczyć, że tzw. wady postawy, czyli plecy okrągłe, protrakcja barków itp., poddające się czasem rehabilitacji, to zupełnie coś innego, niż sztywna deformacja kyfotyczna z deformacją kręgów, będąca przedmiotem niniejszych rozważań.Próby leczenia gorsetowego mają swoje uzasadnienie, ale wymagany jest gorset sztywny, wykonany wg projektu ortotycznego lub tzw. gorset Jewetta. Jednak leczenie należałoby wprowadzić przy około 50 stopniach kyfozy, czyli poniżej obecnych wskazań do leczenia w ogóle i utrzymywać do około 17 roku życia. Decyzję o sposobie leczenia należy omówić z pacjentem i rodziną.Leczenie operacyjne hyperkyfozy jest dość podobne do operacji skoliozy, jednak ukierunkowane głównie na korekcję wygięcia kręgosłupa do tyłu. Jest to duży zabieg operacyjny, wymagający kontroli układu nerwowego (neuromonitoring) i zabezpieczenia w krew. Bazą są śruby transpedikularne, osadza się w nich pręty i dokonuje korekcji wykorzystując sztywność prętów.Dla poprawy korektywności kręgosłupa wykonuje się często tzw. osteotomie, czyli częściowe wycięcie fragmentów łuków kręgów i stawów międzykręgowych. W większości wypadków udaje się osiągnąć dobrą korekcję osi kręgosłupa, znaczącą i trwałą korekcję sylwetki i zmniejszenie dolegliwości bólowych. Doleczanie pooperacyjne to, podobnie jak po operacjach skolioz, pionizacja w pierwszych dwóch dobach pooperacyjnych, wstępne usprawnianie i wypis do domu po tygodniu. Dalsze leczenie rehabilitacyjne bardziej indywidualne, powrót do aktywności, także sportowej, po 6-12 miesiącach, czyli po okresie potrzebnym do uzyskania zrostu kostnego między kręgami, czyli spondylodezy.Ograniczenie sprawności pacjentów po operacyjnej korekcji kyfozy jest stosunkowo niewielkie, poza oczywiście, usztywnieniem kręgosłupa na odcinku korekcji.

Jeżeli chcesz zobaczyć jakie sa możliwosci leczenia operacyjnego kyfozy KLIKNIJ TUTAJ

Korekcja kyfozy w przypadkach skrzywień bardzo zaawansowanych odbywa się z dwóch dostępów – tylnego i przedniego. Najpierw wykonuje się dostęp przedni do kręgosłupa, który dla ścisłości, przeprowadzany jest z boku, w przestrzeniach międzyżebrowych często z wycięciem jednego żebra. Z tego dostępu odsłania się kręgosłup piersiowy i usuwa dyski międzykręgowe na kilku poziomach, co zwiększa ruchomość kręgosłupa i daje szansę znacznie lepszej korekcji już z dostępu tylnego. W przestrzeniach po usuniętych dyskach umieszcza się przeszczepy kostne lub specjalnie do tego przeznaczone implanty.

Po uwolnieniu przednim odwraca się pacjenta na brzuch i z dostępu tylnego wprowadza się śruby transpedikularne i dokonuje korekcji i stabilizacji na prętach.

1. RTG przed - projekcja AP.
2. RTG przed - projekcja boczna.

19kyf

3/4. Sylwetka przed leczeniem.

20

5/6.  Sylwetka przed leczeniem.

21

7. RTG po - projekcja boczna. 
8. RTG po - projekcja AP.

22

9/10/11. Sylwetka po korekcji.

23

Zdjęcia RTG i przed i po leczeniu innego przypadku skrzywienia kifotycznego kręgosłupa:
 

12. RTG po - projekcja boczna.
13. RTG przed AP. 

24

14. RTG po AP.
15. RTG po - projekcja boczna.

25

I. Skolioza wczesnodziecięca, pacjent w wieku 3 lat.

1. Skolioza wczesnodziecięca RTG w projekcji AP.

2. Skolioza wczesnodziecięca RTG w projekcji bocznej - bardzo duże skrzywienie kręgosłupa z zagięciem bliskim 90 stopni i dużą rotacja kręgów. Nie leczone prowadzi do ciężkiego kalectwa z możliwymi zaburzeniami oddychania i rozwoju narządów wewnętrznych.

skoilioz

3/5. Skolioza wczesnodziecięca, pacjent operowany w wieku 3 lat. RTG  po zabiegu operacyjnym w projekcji AP – instrumentarium rosnące, połączone pręty pionowe. Mocowanie prętów w dolnym odcinku śrubami transpedikularnymi, w górnym hakami żebrowymi (dające możliwość wzrostu i dokonywania trakcji kręgosłupa) . Wymaga rozciągania w znieczuleniu ogólnym co 9 miesięcy.

4. Ten sam pacjent - RTG po zabiegu operacyjnym w projekcji bocznej –  widoczne instrumentarium rosnące.

skolz

3skoli

II. Skolioza wczesnodziecięca. Pacjentka w wieku 4 lat.

1. Skolioza wczesnodziecięca RTG w projekcji AP.

2. Skolioza wczesnodziecięca RTG w projekcji bocznej.

skolio4

3. Ta sama pacjentka operowana w wieku 4 lat. RTG  po zabiegu operacyjnym w projekcji AP – instrumentarium rosnące. Mocowanie w dolnym i górnym odcinku przy pomocy śrub transpedikularnych.

4. RTG w projekcji bocznej tej samej pacjentki z skoliozą wczesnodziecięcą – instrumentarium rosnące.

skolioz5

 

I. Skolioza dziecięca. Pacjent 8 lat przed rozpoczęciem leczenia.

1. Skolioza dziecięca. Pacjent 8 lat. RTG w projekcji AP.

2. Skolioza dziecięca. Pacjent 8 lat. RTG w projekcji bocznej

1b 

3/4. Skolioza dziecięca. Pacjent operowany w wieku 9 lat. Zaopatrzony instrumentarium "samorosnącym". Widoczny nadamiar długości pręta pozostawiony w górnym i dolnym odcinku instrumentarium. Nie ma konieczności wydłużania instrumentarium - RTG w projekcji AP.

2b

5. RTG w projekcji bocznej.

6. Ten sam pacjent 2 lata po zabiegu. Widoczne zmniejszenie rezerwy długości pręta. Kręgosłup rośnie, prowadzony jak po szynach. Projekcja AP.

3b

7. Projekcja boczna – ta sama data.

8. Ten sam pacjent 5 lat po zabiegu. Dalszy wzrost. Widoczne nawet wysunięcie pręta w dolnym odcinku. Pacjent oczekuje na ostateczny zabieg stabilizacji ze spondylodezą (czyli usztywnieniem pomiędzy poszczególnymi kręgami). Konieczna będzie wymiana pręta na dłuższy.

4b

9. Projekcja boczna, ta sama data.

5b

II. Skolioza dziecięca. Pacjent 9 lat przed rozpoczęciem leczenia.

1. Skolioza dziecięca. Pacjent w wieku 9 lat. RTG w projekcji bocznej.

2. Skolioza dziecięca. Pacjent w wieku 9 lat. RTG w projekcji AP.

6skol

3. Pacjent operowany w wieku 9 lat – jak w poprzednim przypadku. RTG w projekcji AP.

4.  Ten sam pacjent, RTG w projekcji bocznej.

7skol

5. Ten sam pacjent 5 lat po zabiegu. Widoczne zmniejszenie rezerwy długości pręta – nawet wysunięcie w górnym odcinku.

6. Ta sama data, RTG w projekcji bocznej.

8skol

7.  Ten sam pacjent po zabiegu ostatecznej stabilizacji i spondylodezy. Usunięto niektóre śruby, w tym dwie w dolnym odcinku, co pozwala na zachowanie dłuższego odcinka ruchomego kręgosłupa.  RTG w projekcji AP.

8. Ta sama data, RTG w projekcji bocznej.

9skol

 

I.  Skoliza idiopatyczna, głównie lędźwiowa - pacjentka przed leczeniem.

1.  Skoliza idiopatyczna, głównie lędźwiowa. Sylwetka pacjentki.
2.  Sylwetka pacjentki w pochyleniu do przodu.

10

3. RTG w projekcji przednio-tylnej (AP).
4.  RTG w projekcji bocznej.

11

5. Sylwetka pacjentki po zabiegu operacyjnym. Widoczne uzyskanie dużej korekcji, zmniejszenie asymetrii odstających łopatek. Obustronnie symetryznie ulożenie obu obręczy barkowych.
6. RTG po zabiegu operacyjnym w projekcji AP.

12

7. RTG po zabiegu operacyjnym w projekcji bocznej.
13

II. .Skolioza idiopatyczna dwułukowa, piersiowo-lędźwiowa. Pacjentka przed leczeniem.

1/2. Skolioza idiopatyczna dwułukowa, piersiowo-lędźwiowa. Sylwetka pacjentki.

14

3. Sylwetka pacjentki w pochyleniu do przodu.

4.  RTG w projekcji AP.

15

5. RTG w projekcji bocznej.

6. Sylwetka pacjentki po zabiegu operacyjnym.

16

7. Sylwetka pacjentki po zabiegu operacyjnym.

8. RTG pacjentki po zabiegu operacyjnym w projekcji AP.

17

9. RTG pacjentki po zabiegu operacyjnym w projekcji bocznej.

18

 

Kontakt

Dworska 1B, 30-314 Kraków
rejestracja@dworska.pl

Godziny otwarcia

Poniedziałek:
7:30 - 20:30
Wtorek:
7:30 - 20:30
Środa:
7:30 - 20:30
Czwartek:
7:30 - 20:30
Piątek:
7:30 - 20:30
Sobota:
7:30 - 14:00
Niedziela:
nieczynne
lokalizacja parkingu

Parking koło Nowej Ortopedii - wjazd od ulicy Bułhaka